Erfbelasting besparen ? Kies de juiste rente !

Wel of geen rente over de niet-opeisbare vordering van de kinderen / erfgenamen maakt voor de erfbelasting nu of later het verschil.

Welke keuze is (fiscaal) optimaal ?
Een keuze voor een bepaalde rente heeft  gevolgen voor de erfbelasting bij het eerste overlijden en voor de verschuldigde erfbelasting bij het tweede overlijden, bij het overlijden van de langstlevende.

Stel: 0% rente
Wanneer gekozen wordt voor 0% rente bij het eerste overlijden dan dient bij de berekening van de verschuldigde erfbelasting rekening gehouden te worden met het fictieve vruchtgebruik.

Het fictieve vruchtgebruik wordt berekend aan de hand van de leeftijd van de langstlevende echtgenoot en de vruchtgebruiksfactor.

Het erfdeel van de langstlevende wordt verhoogd met het fictieve vruchtgebruik en het erfdeel van de kinderen wordt verlaag met het fictieve vruchtgebruik. Door de hoge partnervrijstelling in de Successiewet valt hierdoor de erfbelasting op dat moment veelal lager uit. Gevolg hiervan is wel dat wanneer de langstlevende komt te overlijden er méér erfbelasting verschuldigd kan zijn.

Uitbetaling vordering aan kinderen door langstlevende 
Normaliter krijgen de kinderen hun erfdeel wanneer beide ouders zijn overleden.

De langstlevende kan er voor kiezen de (nog) niet opeisbare vordering aan de kinderen (welke is ontstaan bij het eerste overlijden) gedurende zijn/haar leven uit te betalen.

In dit geval is er mogelijk schenkbelasting verschuldigd wanneer gekozen is voor een rente die lager is dan 6% samengestelde interest.

Stel: Het maximum is 6% samengestelde rente 
Wanneer een hogere rente gekozen wordt dan 6% samengestelde rente dan wordt het surplus als fictieve erfrechtelijke verkrijging aangemerkt.

Wanneer voor 6% samengestelde interest wordt gekozen dan wordt erfbelasting berekend over de volle verkrijging. Daar staat tegenover dat de vorderingen van de kinderen door de jaarlijkse rentebijschrijvingen hoger worden en bij het tweede overlijden (van de langstlevende) een hogere schuld in de nalatenschap aanwezig is.

Termijn voor het afspreken van de rente  
De rente moet binnen 8 maanden na overlijden zijn overeengekomen (indien uitstel wordt verkregen voor het doen van de aangifte erfbelasting dan wordt de termijn met het uitstel verlengd). Indien de rente wordt vastgesteld buiten de zojuist genoemde periode of zonder dat het testament mogelijkheden geeft om een andere rente te hanteren dan wordt de renteovereenkomst als schenking aangemerkt en is er schenkbelasting verschuldigd.

Conclusie: de erfgenamen krijgen vaak te maken met de keuze: nu minder erfbelasting betalen of later minder erfbelasting betalen.